Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010
Έφυγε ο μεγάλος Έλληνας γλύπτης Φιλόλαος Τλούπας
Στο Παρίσι η κηδεία του
Ένας παγκοσμίου φήμης γλύπτης, από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες της διασποράς, ο Φιλόλαος Τλούπας, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών, στο Παρίσι. Η κηδεία του θα γίνει το πρωί της Παρασκευής στο νεκροταφείο Περ Λασέζ στο Παρίσι, ενώ το Σάββατο η τέφρα του θα σκορπιστεί στο κτήμα του, στο Σαν Ρεμί λε Σεβρέζ.Στο Σαν Ρεμί λε Σεβρέζ, όπου βρίσκεται το σπίτι και το ατελιέ του, που κατασκεύασε μόνος του και έζησε τα τελευταία 50 χρόνια, ο Φιλόλαος είχε δημιουργήσει ένα σπίτι-γλυπτό μέσα στο δάσος, και όπως είχε πει ο ίδιος «το σπίτι μου είναι το καλύτερο πορτρέτο μου».
Ο γλύπτης, που είχε καθιερωθεί διεθνώς ως Ρhilolaos, τιμήθηκε το 1984 με το μετάλλιο Πλαστικών Τεχνών από την Ακαδημία Αρχιτεκτονικής της Γαλλίας, ενώ το 2005 η γαλλική κυβέρνηση τον τίμησε για το σύνολο του έργου του, ανακηρύσσοντάς τον «Αξιωματικό του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων». Ήταν παντρεμένος με τη Γαλλίδα εικαστικό Μαρίνα και είχε δύο παιδιά, την Ιζαμπέλ και τον Γιώργο Τλούπα.
Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1923. Αδελφός τού επίσης καταξιωμένου φωτογράφου Τάκη Τλούπα, από τα παιδικά του χρόνια ο Φιλόλαος άρχισε να πειραματίζεται με τα υλικά, δίπλα στον μαραγκό πατέρα του και το χαλκουργό παππού του. Στο ξυλουργείο του πατέρα του, όπου άρχισε να παιδεύει τα χέρια και το μυαλό του, όπως είχε πει ο ίδιος, πρέπει να αναζητηθεί και η αφετηρία της τέχνης του.
Το 1944 εισάγεται στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Μαθητεύει κοντά στους γλύπτες Μιχάλη Τόμπρο και Αθανάσιο Απάρτη, μαθητή του διάσημου Γάλλου γλύπτη Μπουρντέλ. Το 1950 φεύγει με υποτροφία για σπουδές στη Γαλλία. Σπουδάζει στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού και στο ατελιέ του μεγάλου καλλιτέχνη Μαρσέλ Ζιμόν. Από το 1951 έως το 1967 δίδασκε γλυπτική στη σχολή του Κλερό, στην περιοχή Σαν Ρεμί λε Σεβρέζ του Παρισιού.
Από νωρίς ο Φιλόλαος άρχισε να ενδιαφέρεται για τα έργα σε μεγάλη κλίμακα και να δουλεύει μαζί µε σπουδαίους αρχιτέκτονες, δημιουργώντας εικαστικές παρεμβάσεις σε ανοιχτούς χώρους, κερδίζοντας γρήγορα την αναγνώριση και πολλές διεθνείς διακρίσεις. Το ανοξείδωτο ατσάλι και το επεξεργασμένο σκυρόδεμα-πλυμένο τσιμέντο ή μπετόν λαβέ κυριαρχούν στα έργα του, ενώ στράφηκε και σε άλλα υλικά, όπως ξύλο και μάρμαρο.
Από τις μεγαλύτερες στιγμές στην καριέρα του θεωρούσε τις υδατοδεξαμενές της Βαλάνς (1963), ένα έργο μεγαλόπρεπο και επιβλητικό, καρπός της συνεργασίας του με τον αρχιτέκτονα Αντρέ Γκομίς. Η γνωριμία του με τον αρχιτέκτονα Αντρέ Γκομίς το 1959 και η πρώτη τους συνεργασία είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργήσει ο Φιλόλαος το περίφημο γλυπτό σιντριβάνι στο σχολείο της περιοχής Μπανιέ. Το 1992, σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Φρανσουά Πριέρ, διαμορφώνει ένα πάρκο με γλυπτά σε προάστιο του Παρισιού.
Ο Φιλόλαος έχει αφήσει την εικαστική σφραγίδα του από τη Λάρισα και τον Βόλο έως την Τουλούζη και τις Βερσαλλίες. Τα τελευταία 50 χρόνια πραγματοποίησε πολλές ατομικές εκθέσεις στη Γαλλία, την Ελλάδα και άλλες χώρες, ενώ έργα του βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Στην Ελλάδα είχε φιλοτεχνήσει, μεταξύ άλλων, γλυπτά στην παραλία του Βόλου, το Μνημείο της Αντίστασης, στο Αλκαζάρ στη Λάρισα, κ.ά.
Για τον Φιλόλαο Τλούπα η τεχνοκριτικός Μαρία Κοτζαμάνη είχε επιμεληθεί ένα θαυμάσιο λεύκωμα με έργα του γλύπτη, ενώ η σκηνοθέτης Καλλιόπη Λεγάκη γύρισε το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Φιλό και Μαρίνα», που προβλήθηκε στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το 2009, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, διοργανώθηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση έργων του Φιλόλαου στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας.
ta nea