Υγρή βιοψία
Μια πειραματική εξέταση αίματος, ικανή να ανιχνεύει ακόμα και ένα καρκινικό κύτταρο κρυμμένο ανάμεσα σε ένα δισεκατομμύριο υγιή κύτταρα, έρχεται ένα βήμα πιο κοντά χάρη σε συνεργασία της Johnson & Johnson με μεγάλο αμερικανικό νοσοκομείο.Τα καρκινικά κύτταρα που αποσπώνται από τους όγκους και κυκλοφορούν στο αίμα θα μπορούσαν θεωρητικά να περιορίσουν τις επώδυνες βιοψίες και να επιτρέπουν στους γιατρούς να ελέγχουν με μεγάλη ταχύτητα αν η θεραπεία αποδίδει.
Η ύπαρξη τέτοιων κυττάρων στην κυκλοφορία θεωρείται συχνά ένδειξη μετάστασης.
Μια εξέταση ικανή να συλλαμβάνει τα ελεύθερα καρκινικά κύτταρα έχει το δυναμικό να αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζονται ορισμένες μορφές καρκίνου, κυρίως του μαστού, του προστάτη, του παχέος εντέρου και του πνεύμονα.
«Είναι σαν υγρή βιοψία» σχολίασε ο Ντάνιελ Χάμπερ, μέλος της ομάδας που εφηύρε το τεστ στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης, το οποίο εξασφάλισε και τα σχετικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Στην αγορά κυκλοφορεί σήμερα μόνο ένα τεστ «υγρής βιοψίας», το CellSearch της Johnson & Johnson, ωστόσο η αξία του στην κλινική πράξη φαίνεται περιορισμένη -η εξέταση δίνει μόνο μια καταμέτρηση των καρκινικών κυττάρων, δεν τα απομονώνει όμως για εργαστηριακές αναλύσεις.
Η νέα εξέταση μπορεί αντίθετα να συλλαμβάνει τα κύτταρα ώστε οι γιατροί να μπορούν στη συνέχεια να τα εξετάσουν στο μικροσκόπιο.
Το τεστ αποτελείται από μια πλαστική πλάκα καλυμμένη με 78.000 μικροσκοπικές ακίδες, οι οποίες με τη σειρά τους φέρουν αντισώματα που αναγνωρίζουν και συγκρατούν τα καρκινικά κύτταρα. Όταν ένα μικρό δείγμα αίματος διοχετευτεί πάνω στην πλάκα, τα συνδεδεμένα καρκινικά κύτταρα αρχίζουν να λάμπουν χάρη σε ειδικές χρωστικές και γίνονται έτσι εύκολα ορατά.
Στο απώτερο μέλλον, η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να υποκαταστήσει πολλές επώδυνες βιοψίες.
Σε πρώτη φάση, όμως, η νέα εξέταση θα χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση των χορηγούμενων θεραπειών. Σήμερα, οι θεραπείες αυτές δοκιμάζονται συνήθως για ένα δίμηνο πριν τα αποτελέσματά τους γίνουν ορατά στις αξονικές τομογραφίες των όγκων. Η υγρή βιοψία, όμως, θα μπορούσε να δείχνει αν η θεραπεία είναι αποτελεσματική από τη δεύτερη κιόλας μέρα.
Μελέτες που αφορούν το νέο τεστ έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικές δημοσιεύσεις όπως το New England Journal of Medicine, το Science Translational Medicine και το Nature. Θεωρείται το πιο προηγμένο μεταξύ αρκετών άλλων αντίστοιχων συστημάτων που αναπτύσσονται σε άλλα εργαστήρια.
Η εξέταση του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης θα δοκιμαστεί τώρα σε τέσσερα μεγάλα αντικαρκινικά κέντρα των ΗΠΑ -το ίδιο το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, το Sloan-Kettering, το Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Τέξας και το Ινστιτούτο Καρκίνου Dana Farber.
Οι πρώτες δοκιμές δείχνουν ότι ελεύθερα καρκινικά κύτταρα απαντώνται στα δύο τρίτα των ασθενών με καρκίνο, ακόμα και αν δεν υπάρχουν ενδείξεις μετάστασης.
ta nea